Esperanto Recordings

Li en arbaro sidas kaj arbojn ne vidas.

Esperanto estas la plej disvastigita internacia planlingvo. La nomo venas de la kaŝnomo "Doktoro Esperanto", sub kiu la hebrea kuracisto Ludoviko Lazaro Zamenhofo ki publikigis la bazon de la lingvo. Nomo de Esperanto estas origine La Internacia Lingvo sed post mallonge nomo estas Esperanto. Li travivis sian junecon en la multilingva urbo Bjelostoko, tiam apartenanta al la Rusa Imperio, hodiaŭ al Polujo, kie li ofte povis pririgardi kverelojn inter la unuopaj tie loĝantaj etnoj, do rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj.

Li kredis ke malkonfido inter rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj en Bjelostoko estas pro aliacoj lingvoj. Pro tio li fari la internacia lingvo-Esperanto, utiligata kiel lingua franka kaj li solvis la malkonfido.

En sia fama "Unua Libro" de Esperanto Zamenhof prezentis la gramatikon per 16 reguloj. Tiu ĉi gramatiko eniris en la sistemdokumenton "Fundamenta Gramatiko", kiu, laŭ decido de la Unua Universala Esperanto Kongreso, garantiu la kontinuecon de la lingvoevoluo.

La vortoj devenas de diversaj lingvoj, sed precipe el la latina. La plejparto venis kaj venas el la ĉefaj eŭropaj lingvoj - precipe el la latina, la hispana, la franca, la germana kaj la angla. Etimaj ekzemploj: lerni, lernejo, lernanto, lernejestro. Aliaj ekzemploj: ejo, estro, ktp.

Ortografio estas iomete simile kun pola. Esperanto novajskribsignoj: Ĉĉ, Ĝĝ, Ĥĥ, Ĵĵ, Ŝŝ, Ŭŭ. Iafoje surogate laŭ la x-sistemo: cx, gx, hx ktp. Iafoje surogate laŭ la apostrofo-sistemo: c', g', h' ktp. Iafoje surogate laŭ la h-sistemo: ch, gh, hh, ktp.

Esperanto estas tre disvastigita lingvo artefarita, populara en Ĉinio kaj en Eŭropo. Estas literaturo en Esperanto-libroj, periodaĵoj kaj poezio. Kelkaj estas originale en Esperanto, kelkaj estas tradukaĵo fro iliaj lingvoj. En Esperanto estas krome kantoj, radioj, informistoj...

Ekzistas: 1,000 denaskuloj, 10,000 bonoj parolantoj, 100,000 uzadoj aktive Esperanto, 1,000,000 komprenoj Esperanto kaj 10,000,000 sciij io en Esperanto.

Ĉiuj homoj estas denaske liberaj kaj egalaj laŭ digno kaj rajtoj. Ili posedas racion kaj konsciencon, kaj devus konduti unu la alian en spirito de frateco.

1. Saluton.
2. Saluton, kiel vi nomiĝas?
1. Mi nomiĝas Ludoviko. Kaj vi?
2. Mi nomiĝas Jurčík. Kiel vi fartas?
1. Tre bone, dankon. Kaj vi?
2. Bone, dankegon. Mi ĝojas, ke mi povas konatiĝi kun vi.
1. Agrablas renkonti vin krome. De kie vi estas?
2. Mi estas de Ĉeĥa Respubliko. Kaj vi, de kie vi estas?
1. Mi estas de Grenlando.
2. Ĝis!
1. Bonan tagon al vi!

a (a)
bo (b)
co (c)
ĉo (ĉ)
do (d)
e (e)
fo (f)
go (g)
ĝo (ĝ)
ho (h)
ĥo (ĥ)
i (i)
jo (j)
ĵo (ĵ)
ko (k)
lo (l)
mo (m)
no (n)
o (o)
po (p)
ro (r)
so (s)
ŝo (ŝ)
to (t)
u (u)
ŭo (ŭ)
vo (v)
zo (z)

Patro nia, kiu estas en la ĉielo,
sanktigata estu Via nomo.
Venu Via regno.
Fariĝu Via volo,
kiel en la ĉielo, tiel ankaŭ sur la tero.

Nian panon ĉiutagan donu al ni hodiaŭ.
Kaj pardonu al ni niajn ŝuldojn,
kiel ankaŭ ni pardonas al niaj ŝuldantoj.
Kaj ne konduku nin en tenton,
sed liberigu nin de la malbono.

Ĉar Via estas la regno
kaj la potenco
kaj la gloro eterne.

Amen.

Tio okazis iam en la mezo de vintro. La neĝaj flokoj falis de la ĉielo kvazaŭ plumoj. Reĝino sidis ĉe fenestro, kiu havis nigran ebonan kadron, kaj kudris. Ŝi levis la okulojn, ekrigardis la ĉielon kaj en la sama momento ŝi pikis sian fingron per la kudrilo. Tri sangaj gutoj falis sur la neĝon. La ruĝo tiel bele kontrastis la blankan neĝon, ke ŝi pensis:

"Se mi havus infanon tiel blankan kiel la neĝo, tiel ruĝan kiel la sango kaj tiel nigran kiel la ligno de la kadro!"

Baldaŭ poste Dio sendis al ŝi filineton, kiu estis tiel blanka kiel neĝo, tiel ruĝa kiel sango, kaj tiel nigrahara kiel ebono. Oni nomis ŝin Neĝulino. Tuj kiam naskiĝis la infano, la reĝino mortis.

Post unu jaro la reĝo prenis alian edzinon. Ŝi estis bela virino, sed fiera kaj malmodesta. Ŝi ne povis toleri, ke iu superas ŝin en beleco. Ŝi havis miraklan spegulon. Ĉiufoje kiam ŝi ekstaris antaŭ ĝi kaj demandis:

"Speguleto mia, speguleto hela,
Kiu en la lando estas la plej bela?"

ĝi respondis:

"Vi reĝino, vi estas ĉe ni la plej bela!"

Tiam ŝi estis kontenta, ĉar ŝi sciis, ke la spegulo diras la veron.