Een dag na de prijsuitreiking in Oslo, de hoofdstad van een land waarvan de bevolking tot twee keer toe de toetreding tot de EU heeft afgewezen, las ik dat er in Brussel tot het laatst toe was geruzied en gemarchandeerd over wie er bij de prijsuitreiking mocht spreken en de onderscheiding in ontvangst mocht nemen.
De voorzitter van de Europese Commissie, Barroso, de voorzitter van de Raad, Van Rompuy, en de voorzitter van het Parlement, Schulz, hadden geprobeerd elkaar de tent uit te vechten. Tot er een compromis werd gevonden. Van Rompuy en Barroso namen de oorkonde samen in ontvangst, maar Van Rompuy mocht hem als eerste aanraken. Vermoedelijk mocht hij hem ook mee naar huis nemen, om hem daar te liefkozen en onder zijn kussen te leggen. Martin Schulz mocht alleen zijn nek uitsteken om er een medaille om te laten hangen. Beter dan niets. En aan het eind was er een groepsfoto die eensgezindheid suggereerde - ook weer een parallel met Sovjet-gebruiken.
Als u een verklaring voor deze ijdelheid van de Brusselse alfamannetjes zoekt, raad ik u aan hun websites te bezoeken. Barroso heeft tenminste nog economische en sociale wetenschappen gestudeerd en is docent aan een universiteit geweest. Zijn sociaal-democraten zijn een conservatieve partij, die in het Europees Parlement deel uitmaakt van de Europese Volkspartij. Hij is minister van Buitenlandse Zaken en premier van Portugal geweest voor hij in 2004 voorzitter werd van de Europese Commissie.
Herman van Rompuy, de eerste permanente voorzitter van de Europese Raad, begon zijn politieke carrière als vicevoorzitter van de jeugdorganisatie van de Vlaamse christen-democraten en verwierf vanwege zijn onopvallende optreden de bijnaam 'de sfinx'. Ook toen hij van december 2008 tot november 2009 minister-president van België was, bleef hij voor de meeste Belgen een onbekende. Welke functie hij als permanente voorzitter van de Europese Raad vervult, is raadselachtig. In zijn agenda voor vorige week donderdag staat: 17 uur: Bijeenkomst om van gedachten te wisselen met de voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz. 17.30 uur: Groepsfoto. 17.45 uur: Eerste werksessie. 20 uur: Werkdiner, gevolgd door een persconferentie.
Wat een spannend en rijk bestaan in dienst van de Europese idee!
De voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, is een vrolijke Rijnlander, met wie je elke week carnaval zou willen vieren. In zijn vorige leven was hij burgemeester van de gemeente Würselen bij Aken en in deze hoedanigheid, zo lezen we op Wikipedia, 'met name verantwoordelijk voor de bouw van het zwemparadijs Aquana'. Met het oog op de begroting van de stad wordt deze beslissing inmiddels 'kritisch bekeken'. Dat wil dus zeggen dat het zwemparadijs een financieel blok aan het been voor de gemeente is. Maar daarmee heeft Schulz zich wel voor een belangrijke taak in de EU gekwalificeerd.
In zijn kabinet heeft hij een chef de bureau in dienst, een plaatsvervangend chef de bureau, een aantal assistenten en adviseurs; adviseurs van de assistenten en assistenten van de adviseurs, vier persvoorlichters, een woordvoerder, een toesprakenschrijver, een agendabeheerder, een bode, een kamerdienaar en een chauffeur. Bij elkaar 38 medewerkers, die met hem heen en weer rijden tussen Brussel en Straatsburg. Waarlijk de hofhouding van een eurocraat.
Nu wil het toeval dat ik Martin Schulz onlangs heb geïnterviewd. Hij zei: 'Als de EU een staat zou zijn en zou willen toetreden tot de Europese Unie, zou dat verzoek worden afgewezen bij gebrek aan democratisch gehalte.' Zo heeft het Europees Parlement niet het recht wetsontwerpen in te dienen, maar keurt het alleen de besluiten van de Europese Commissie goed. Een van de afgevaardigden die we tegenkwamen, had het over een 'protocolparlement' en moest denken aan de toestanden in de Volkskammer van de DDR. Een commissaris legde ons uit waarom het niet tegenstrijdig was dat de EU de verbouw van tabak subsidieert en tegelijk campagnes over de gevaren van roken financiert. Dat was immers een win-winsituatie waarvan iedereen profiteerde, zowel de tabaksindustrie als de rokers. Bovendien vielen de tabakssubsidie en de anti-rookcampagnes onder aparte commissarissen.
Ik heb geen illusies meer. De EU lost geen problemen op, maar is zelf een probleem. Sinds het einde van het communisme is de EU de meest vergaande poging om burgers onmondig te maken en de samenleving te ontdemocratiseren. Steeds wordt ons verteld dat er geen alternatief voor de EU is, want het uiteenvallen van de Unie zou niet alleen het einde van de welvaart betekenen, maar ook oude conflicten doen oplaaien.
Dat is een oproep ons blindelings toe te vertrouwen aan degenen die de EU-kar uit de bocht hebben laten vliegen en ons nu verzekeren dat ze hem kunnen repareren. Maar zouden we een dokter die in plaats van onze amandelen onze blindedarm heeft verwijderd een tweede kans geven? Nee, dat zouden we niet doen. Maar als het om Europa gaat, modderen we door, niet omdat we ervan overtuigd zijn dat het goed is, maar omdat we het point of no return voorbij zijn.
Martin Schulz mocht alleen zijn nek uitsteken om er een medaille om te laten hangen
Henryk Broder is columnist van Die Welt. Dit is de bekorte versie van een kersttoespraak.
