Hipopotam nilowy (Hippopotamus amphibius), z greckiego ‘ιπποπόταμος (hippopotamos, hippos znaczy "koń", potamos znaczy "rzeka") – gatunek dużego, przeważnie roślinożernego ssaka, należącego do rodziny hipopotamowatych (Hippopotamidae), w obrębie której wyróżnia się dwa współcześnie żyjące gatunki (drugim jest dużo mniejszy hipopotam karłowaty). Hipopotam nilowy jest jedynym żyjącym przedstawicielem rodzaju Hippopotamus.